Bưởi năm roi được xem là một loại trái cây không chỉ mang đến vị ngon ngọt mà nó còn có nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Với hàm lượng protein, vitamin C, kali,.. dồi dào, bưởi có khả năng chữa trị bệnh tiểu đường, tăng sức đề kháng, làm đẹp da, giảm lượng cholesteron trong cơ thể đồng thời ngăn ngừa các bệnh liên quan đến tim mạch. Do đó, bổ sung loại trái cây này trong thực đơn ăn uống hàng ngày sẽ giúp cơ thể bạn cải thiện sức khỏe rõ rệt.

Trên thị trường hiện nay có rất nhiều giống bưởi khác nhau, mỗi loại đều có những đặc trưng riêng tạo nên sự khác biệt về vị giác cho người tiêu dùng. Nếu miền Bắc nổi tiếng về bưởi Đoan Hùng, miền Trung có bưởi Thanh Trà thì ở miền Nam, giống bưởi thuộc hàng ngon, nổi tiếng phải kể đến là bưởi năm roi.

Vì sao gọi là bưởi năm roi?

Bưởi năm roi là gì?

Bưởi năm roi là một trong những đặc sản nổi tiếng tại Vĩnh Long, có nguồn gốc từ xã Mỹ Hòa, huyện Bình Minh. Đây được xem là một vùng đất được phù sa từ sông Hậu, sông Trà Von bồi đắp dồi dào cộng với điều kiện thời tiết vô cùng thuận lợi cho quá trình sinh trưởng và phát triển của giống bưởi này.

Theo một số tài liệu cổ, giống bưởi năm roi do ông Trần Văn Bưởi (1918 - 1990), người làng Mái Dầm, nay thuộc xã Phú Hữu A, huyện Châu Thành, Hậu Giang tìm thấy. Lúc sinh thời, ông Bưởi làm nghề buôn bán trên sông, lúc dừng ghe ở Tân Châu thì vớt được một loại trái cây lạ trên sông. Loại quả này có da màu xanh, ruột đỏ vàng, ăn vào có vị ngọt thanh, mọng nước nên ông đã lấy hạt mang về trồng tại Phú Hữu.

Tại sao giống bưởi này có tên “năm roi”?

Câu chuyện về nguồn gốc cái tên của giống bưởi này được người dân huyện Bình Minh truyền tai nhau qua nhiều năm nay, nội dung chủ yếu xoay quanh về lời răn đe của ông Bưởi. Vì đây là giống cây quý nên ông cho người canh giữ và làm hàng rào bao quanh để bảo vệ cùng với lời đe dọa là nếu ai dám bén mảng đến để phá hay trộm cắp sẽ lãnh hình phạt là 5 roi. Cũng bởi câu nói đó nên người dân nơi đây đã đặt tên cho giống bưởi đặc biệt này là năm roi.

Giá trị dinh dưỡng của bưởi năm roi

Không phải tự nhiên mà bưởi năm roi trở thành giống bưởi nổi tiếng khắp cả nước. Với hình dáng bắt mắt, loại bưởi này có thể dùng để thờ cúng tổ tiên, làm mâm ngũ quả ngày Tết. Ngoài ra, bưởi năm roi còn có giá trị dinh dưỡng cao không kém cạnh với những giống bưởi nổi tiếng khác.

Cùng thuộc họ cam quýt nên bưởi năm roi cũng là nguồn bổ sung vitamin C (52%), vitamin A (23%) dồi dào, khi hấp thụ vào sẽ giúp cơ thể tăng cường sức đề kháng, đồng thời bảo vệ cơ thể khỏi những yếu tố tác động bên ngoài môi trường. Bên cạnh đó, trong giống bưởi này còn chứa đến 1.6g chất xơ, 10g canxi, 0.1g chất béo, 7g đường, 0.8g protein, 7g đường,.. đây đều là những khoáng chất quan trọng và rất tốt cho sức khỏe.

Cách chọn bưởi năm roi

Để chọn mua được loại bưởi năm roi chính gốc, điều đầu tiên bạn cần chú ý đó là quan sát hình dáng của quả bưởi.

Bưởi năm roi có hình dáng khá giống quả lê, vỏ mỏng, màu xanh, khi gần chín thì vỏ bắt đầu chuyển sang màu vàng. Trên vỏ có xuất hiện những nốt gai, nếu nốt gai to và đều nhau thì chứng tỏ là bưởi già và ngược lại, những quả bưởi non sẽ có nốt gai khá nhỏ. Ngoài ra, bạn có thể kiểm tra chất lượng của quả bưởi bằng cách dùng tay vỗ nhẹ vào nó, nghe thấy tiếng “cạch cạch” thì chắc chắn đây là quả bưởi ngon.

Bước tiếp theo để kiểm chứng loại quả này đó là quan sát cuống bưởi, bưởi năm roi ngon sẽ có phần cuống bưởi tươi, còn nếu phần cuống hơi héo hoặc bị dập thì chứng tỏ trái bưởi đó đã được hái từ lâu, phần thịt già ăn sẽ không ngon.

Sau khi đã quan sát bên ngoài của quả bưởi, bạn hãy để ý tiếp đến trọng lượng của nó. Bưởi năm roi thường nặng từ 1kg trở lên, với những quả dược nươi trồng trong điều kiện tự nhiên thuận lợi thì có thể nặng hơn 2kg. Tuy nhiên, bưởi năm roi không hề có trọng lượng nhỏ hơn 1kg bạn nhé.

Cuối cùng không thể không kể đến là mùi vị của múi bưởi năm roi, đây được xem là điểm tạo nên dấu ấn của giống bưởi này trong lòng người dùng. Khi ăn vào, múi bưởi có vị ngọt dịu đặc trưng, hơi chua chua và mọng nước.

1. Rất giàu Vitamin C

Là thành viên của gia đình họ cam quýt, bưởi năm roi cũng là một nguồn bổ sung vitamin C tuyệt vời chính vì thế một trong những tác dụng của bưởi năm roi là làm tăng sức đề kháng của cơ thể. Bưởi năm roi còn là một chất chống oxy hoá, vitamin C bảo vệ cơ thể chống lại stress, các bệnh liên quan với hen suyễn và viêm khớp…

Bưởi năm roi có tính thanh nhiệt và có chứa nhiều thành phần rất có lợi cho sức khoẻ con người. Bưởi chứa lượng vitamin C và vitamin A dồi dào, làm tăng sức đề kháng cho cơ thể. Chỉ cần nửa trái bưởi bạn đã có đủ 78% nhu cầu vitamin C hàng ngày cho cơ thể.

Với lượng vitamin A cao cùng với vitamin C đặc tính chống oxy hoá mạnh mẽ, bưởi giúp duy trì đủ độ ẩm trong da, bảo vệ da khỏi bị khô, bệnh vẩy nến, mụn trứng cá và nếp nhăn.

bưởi rất giàu chất chống oxy hoá như vitamin C, góp phần làm giảm nguy cơ stress có liên quan đến nhiều bệnh ung thư. Đồng thời một nghiên cứu gần đây cho thấy một hợp chất trong quả bưởi được gọi là naringenin có hiệu quả chống lại ung thư tuyến tiền liệt, vì nó giúp sửa chữa hư hỏng DNA trong các tế bào tuyến tiền liệt của con người. Trong những quả bưởi màu đỏ còn có lycopene một chất chống oxy hoá khác.

Theo một nghiên cứu khác bưởi còn chứa một chất được gọi là limonoids, giúp ngăn ngừa các khối u bằng cách thúc đẩy một loại enzyme tác động lên gan thúc đẩy trục xuất chất độc ra ngoài cơ thể. Limonoids còn trợ giúp chống lại ung thư miệng, da, phổi, dạ dày. Phần ruột bên trong bưởi có chứa glucarates, một loại phytochemical đã được chứng minh hiệu quả chống lại bệnh ung thư vú.

2. Giúp giảm cholesterol

Một nghiên cứu gần đây được công bố trên Tạp chí Hoá học nông nghiệp và thực phẩm được thực hiện trên 57 bệnh nhân đã có phẫu thuật tim.
Một nhóm người tham gia thêm bưởi năm roi vào chế độ ăn uống, một nhóm khác thêm bưởi vàng và nhóm thứ ba không thêm bất kỳ một loại bưởi nào. Kết quả cho thấy rằng những người ăn bưởi đào sẽ giảm cholesterol và giảm lượng chất béo của họ. Cả hai loại bưởi trên đều giảm cholesterol LDL và cholesterol toàn phần một cách đáng kể trong một tháng.

3. Ngăn ngừa sỏi thận

Bưởi có một hợp chất gọi là d-limonene ngăn ngừa sự hình thành và làm tan sỏi thận. Một nghiên cứu của tạp chí British Journal of Nutrition tìm thấy rằng phụ nữ uống nửa lít đến một lít nước bưởi mỗi ngày sẽ làm giảm nồng độ pH trong nước tiểu của họ, qua đó làm giảm nguy cơ phát triển sỏi thận. Tuy nhiên, nếu bạn đã được điều trị các vấn đề về thận, nước ép bưởi có thể cản trở hiệu quả của thuốc mà bạn đang xài.

Ngoài ra, tác dụng của bưởi năm roi mà không phải ai cũng biết đó là ăn bưởi hàng ngày giúp bệnh nhân bị thấp khớp, ban đỏ hoặc viêm nhiễm giảm thiểu cơn đau nhức, do các chất sinh hoá học trong bưởi có khả năng khống chế những tác nhân gây nên sự đau đớn.

Vỏ bưởi được dùng để chữa trị đờm ở cổ họng và cuống phổi. Lá bưởi dùng để chữa bệnh ho, sốt, nhức đầu và viêm amidan.

Lá, hoa, vỏ quả bưởi đều chứa tinh dầu nên nó thường được dùng để xông giải cảm. Bưởi đào và bưởi trắng đều chứa tiền vitamin A và nhiều chất khác giúp cơ thể chống lại hiện tượng oxy hoá. Bưởi có thể điều trị bệnh cúm. Ngoài ra bưởi còn dùng làm giải khát và có tác dụng hạ sốt. Tác dụng của bưởi năm roi rất nhiều bên trên chỉ là sơ lược về những tác dụng chính.